Er verið að skoða frekari lausnir?

Í Kastljósi kvöldsins reyndu þau Hallur Magnússon ráðgjafi og Guðrún Johnsen hagfræðingur að höfða til samkenndar hjá fólki í þeirri stöðu sem lýst var í máli Vésteins Gauta Haukssonar í þættinum í gær. Hallur og Guðrún lýstu samfélagslegum og efnahagslegum afleiðingum þess ef fjöldi fólks færi þessa leið sem Vésteinn hyggst gera. Sigmar spurði á móti eitthvað á þá leið hvort fólk geti verið að hafa áhyggjur af slíku í þeirri stöðu sem það er.

Mér þótti ágætt að hlusta á rök Halls og Guðrúnar og vitanlega vöktu þau mann til enn frekari umhugsunar um hvaða möguleikar eru í stöðunni eins og hún er. Vandamálið er hins vegar það að það er fullt af fólki að leggja fram fullt af hugmyndum um hvernig hægt sé að vinna úr þessum málum, en að mínu mati er ekki að sjá að til þess sé raunverulegur vilji hjá stjórnvöldum að grípa til raunhæfra aðgerða. Greiðslujöfnunarvísitalan tel ég að geymi ekki lausnina og því fer fjarri að allar lausnir sem stungið er upp á geti mögulega virkað.

En, engu að síður, þær hugmyndir Guðrúnar og annarra hagfræðinga sem ræddar voru í kvöld geta e.t.v. skilað einhverju, þ.e. að settur verði á stofn fjárfestingasjóður sem kæmi inn sem meðeigandi með húseigendum, tímabundið. Spurningin er hvernig þetta yrði útfært og hvaða kröfur yrðu gerðar þegar að því kæmi að húseigandinn vildi reyna að eignast alla eignina aftur. Guðrún sagði að hún aðhylltist þá stefnu að láta markaðslögmálin vinna úr því og það ætti að vera hægt að fallast á það, en ég skil það þannig að ekki  verður þá einfaldlega sett uppfærð verðtryggð skuld beint á höfuðstól skuldarans aftur, eins og greiðslujöfnunarvísitölunni er ætlað að gera. Ef markaðurinn ræður á að vera að hægt að bjóða í eignarhlutinn á metnu markaðsverði og fjármagna kaupin á íbúðalánamarkaði sem vonandi verður kominn í heilbrigðari skorður. Hallur endurtók nokkrum sinnum að hann liti svo á að endurskoða ætti ráðstafanir og taka á málunum eftir mætti eftir t.d. 3 ár.

Tvö atriði stóðu síðan aðeins upp úr að mínu mati í þessari umræðu. Fyrra atriðið er nokkuð sem margir hafa verið að reyna að benda á upp á síðkastið. Guðrún minntist á það að eignir rýrni í kreppuástandi eins og nú ríkir. Hún sagði, allar eignir rýrna: fasteignir og hlutabréf falla í verði og ávöxtunarkrafa skuldabréfa lækkar. En hér er ekki öll sagan sögð, því ekki er að sjá að ávöxtunarkrafa verðtryggðra fasteignaveðskulda lækki hætishót. Hún stendur heldur ekki í stað, heldur einfaldlega hækkar bara sjálfvirkt. Það er eitthvað skakkt í þessu öllu.

Seinna atriðið var það hvað gerist ef við skiptum um gjaldmiðil. Það var ekki farið nógu djúpt í þetta atriði, en Hallur minntist á að ef höfuðstóll er umreiknaður í t.d. Evru á því lága gengi sem við búum við í dag verður lánið í raun tiltölulega lágt í Evrum talið og möguleiki til eignarmyndunar eykst með hækkun húsnæðis á markaði, eins og búast mætti við. Þetta er áhugavert, en við þetta bætist síðan að allar líkur eru á því að verðtryggingin flytjist ekki með yfir á nýja mynt. Stefnum að þessu!!!

Spurningin í mínum huga er hins vegar hvort einhverjir í stjórnkerfinu séu að hlusta á þessar hugmyndir og velta þeim fyrir sér. Á því getur oltið hvort hundruð eða þúsundir húseigenda grípa til þeirra ráðstafana sem Vésteinn boðaði, með þeim afleiðingum sem það hefði. Ég hef velt þessu nokkuð fyrir mér upp á síðkastið, án niðurstöðu, en hallast að því þessa stundina að rétt sé að bíða aðeins og sjá hvort einhverjar raunhæfar lausnir til viðbótar skjóti upp kollinum. Verst að biðin kostar líklega um hálfa milljón á mánuði.

 

Athugasemdir

[AK-72, 4.12.2008 kl. 23:20]

Það sem ég saknaði og tók sérstaklega eftir, var hvað þau forðuðust í Kastljósinu að ræða eða minnast á verðtrygginguna sem er mesti skaðvaldurinn í þessu öllu. Ég er ekki að sjá að þessi mál leysist nokkuð né að það verði akkur fyrir fólk að halda áfram að greiða af íbúðunum nema það verði tekið á þessari vítisvél andskotans eins og ágætur maður sagði.

Annað sem hvetur ekki heldur fólk til að greiða af lánum, er það, að í þessum hörmunugum af mannana völdum, er verið að afskrifa skuldir fyrirtækja og eigenda þeirra sem stóðu í braski. Ekki bætir það úr skák að bankamenn liggja allir sem einn undir grun um að vera að hygla sjálfum sér og losa sig við skuldir í gegnum ehf. og slíkt. Aðgerðarleysið gagnvart þeim sem hafa orsakað þetta veldur gremju og hún veldur því einnig að fólk hefur lítinn áhuga á að greiða, því ef þeir sem orsökuðu þetta geta gengið í burtu skuldlausir og haldið leiknum áfram, hversvegna á þá hinn venjulegi, heiðarlegi borgari að halda áfram að borga? 

Þetta er nefnilega ekki bara greiðslugetuvandamál, heldur einnig samfélagslegt vandamál sem spillingin og siðblindan hefur orsakað. 

[Karl Ólafsson, 4.12.2008 kl. 23:32]

Verðtryggingarumræðan er ítrekað þögguð niður af stjórnmálamönnum og forkólfum lífeyrissjóðanna og síðan fólki sem ekki hefur kynnst því hvað það þýðir að greiða af verðtryggðum lánum í áratugi. Guðrún skautaði einmitt lipurt framhjá þessu atriði þegar hún talaði um þau áhrif kreppu að öll verðmæti rýrni. Verðtryggðar skuldir rýrna ekki og afskrifast ekki og það er algert tabú að svo mikið sem minnast á að það sé eitthvað óréttlátt við það. Við skrifuðum jú upp á skilmála þessara lána og höfum víst 'grætt' svo mikið á þessari frestun vaxta sem verðtryggingin hefur gefið okkur undanfarin ár. Je, ræt!

[Þórður B. Sigurðsson (IP-tala skráð) 4.12.2008 kl. 23:59]

Hér er undirskriftasöfnun:  http://www.petitiononline.com/heimili/

Endilega láta alla vita af henni. 

Í kjölfar hruns efnahagskerfisins er ljóst að eitt af stóru málunum í dag snýst um húsnæðislán heimilanna. Eins og kunnugt hafa stjórnvöld nú gripið til þeirrar tímabundu ráðstöfunar að bjóða upp á frystingu afborgana erlendra lána til 4-6 mánaða. Beðið hefur verið eftir útspili stjórnvalda í tengslum við verðtryggðu lánin. Þann 14.11.2008 kynnti ríkisstjórnin svo „Aðgerðir í þágu heimilanna“ þar sem verðtryggðu lánin eru til umfjöllunar. http://www.forsaetisraduneyti.is/frettir/nr/3206

Þessar aðgerðir sem „einkum (eru) ætlað(ar) að hjálpa almenningi að standa við skuldbindingar sínar við erfiðar aðstæður“ eru í besta falli viðleitni. Í versta falli bera þær þess of skýr merki að ríkisstjórnin sé ekki í nógu góðum tengslum við þjóð þá sem hún hefur verið kosin til að vera málsvari fyrir. Betur má ef duga skal. Þörf er á varanlegum lausnum.

Ég vil því kynna til sögunnar hugmynd í þágu ríkisstjórnarinnar sem er einkum ætlað að hjálpa henni að standa við skuldbindingar sínar gagnvart kjósendum við erfiðar aðstæður:

Boðið verði upp á þann valkost að erlend lán verði umreiknuð á þann veg að þau líti út fyrir að hafa upphaflega verið tekin sem verðtryggð krónulán. Lánin verði svo endurfjármögnuð af Íbúðalánasjóði (í krónum) og skuldbreyting eigi sér stað. Íbúðalánasjóður taki veð í húsnæðinu á móti.

Verðtrygging verði gerð óvirk í beinu framhaldi. T.d. frá og með 1. júlí 2008. Verðtrygging verði ekki virk fyrr en Seðlabankinn nái verðbólgumarkmiði sínu sem er 2,5%. Hugsanlega taki þjóðin upp annan gjaldmiðil í millitíðinni þar sem verðtryggingin er ekki hluti af kerfinu.

Stofnaðir verði tveir aðlögunarsjóðir með löggjöf frá Alþingi sem taki á sig mismuninn. Annars vegar sjóður sem meðhöndli verðtrygginguna og starfi í líkingu við það sem Gunnar Tómasson, hagfræðingur, kynnti í Fréttablaðinu þann 12.11.2008:

„1. Verðbótaþáttur húsnæðis- og námslána frá 1. júlí 2008 til 31. desember 2009 komi hvorki til innheimtu hjá lántakendum né bætist við höfuðstól útistandandi lána heldur greiðist af sérstökum aðlögunarsjóði stofnsettum af Alþingi með neyðarlöggjöf líkt og beitt var við yfirtöku bankanna.

2. Aðlögunarsjóðnum sé heimilt að gefa út, og veitendum húsnæðis- og námslána sé skylt að taka við, til lúkningar á verðbótaþætti lánanna á ofangreindu tímabili skuldabréf til tíu ára sem (i) bera 5% nafnvexti á ári, (ii) eru afborgunarlaus fyrstu fimm árin, og (iii) endurgreiðast síðan með fimm jöfnum árlegum afborgunum.“

Hins vegar sjóður sem hefði það hlutverk að yfirtaka skuldir í erlendri mynt vegna skuldbreytingu á húsnæðislánum heimilanna og greiða þær skuldir niður. Þannig yrði til ríkistryggður sjóður, skuldsettur í erlendri mynt. Sjóðurinn gæti hugsanlega fjármagnað sig með skuldabréfaútboði því hugsanlega hefðu fagfjárfestar áhuga á að lána sjóðnum (ríkinu) fyrir þessum skuldum á hagstæðari kjörum heldur en upprunalegu lánin voru veitt á. Þannig væri jafnvel hægt að takmarka afföll sjóðsins í krafti magnviðskipta með skuldirnar. Nú og ef svo heppilega vill til að áform stjórnvalda um að styrkja gengi krónunnar takist þá lækkar höfuðstóll skulda sjóðsins í krónum talið.

Ef stjórnvöld vilja koma í veg fyrir fjöldagjaldþrot heimilanna og stórfelldan fólksflótta í kjölfarið verða þau að horfast í augu við að aðgerða sem þessa er brýn þörf. Því miður er tíminn afar naumur sem stjórnvöld hafa til að bregðast við yfirfofandi neyðarástandi. Sem betur fer höfum við hins vegar nægan tíma til að vinna okkur út úr hlutunum ef stefnan er tekin í rétta átt og velferð almennings tryggð. Tími breytinga er engu að síður núna. Um það verður ekki deilt.

[Jakobína Ingunn Ólafsdóttir, 6.12.2008 kl. 00:25]

Ég velti því fyrir mér hvort að ekki þurfi að taka tillit til þess að ekki er tekinn inn verðbólguáhætta við ákvörðun fastra vaxta af húsnæðislánum. Ef verðbætur eru teknar úr sambandi þarf þá ekki að endurskoða vextina? Getur það ekki þýtt að greiðslubyrðin þyngist fyrir fjölskyldur en að lánin hætti að hækka í krónum talið? Við erum með arfavitlaust húsnæðislánakerfi sem setur alla áhættu á skuldarana. Ef verðbólgan er tekin einhliða af fer þetta á hina hliðina.

Um langt skeið í Íslandssögunni hækkaði fasteignamat í samræmi við verðbólgu. Ég held að það hafi verið fyrir 10 til 15 árum síðan sem framsókn stóð fyrir því að hækka fasteignamat á einhverskonar raunstig. Fasteignamatið margfaldaðist. Við þetta fuku vaxtabætur út um gluggan hjá mörgum og fasteignagjöld margfölduðust einnig. Þetta var gert samhliða því að hækka lán í 90%. Það myndi hjálpa mörgum ef þessar kúnstir framsóknar yrðu færðar til baka til þess sem áður var.

[Jakobína Ingunn Ólafsdóttir, 6.12.2008 kl. 00:27]

Ps. fasteignamat er notað sem stofn við útreikninga vaxtabóta og fasteignagjalda.

[Karl Ólafsson, 7.12.2008 kl. 23:37]

Jakobína, jú, vextir myndu án efa hækka og auka greiðslubyrði lána ef verðtrygging yrði afnumin af núverandi lánasamningum. E.t.v. er sú leið illfær, en á móti kemur hins vegar að ég tel að í slíku umhverfi myndu vextir þrýstast hraðar niður, verðbólga lækka hraðar og stýrivextir SÍ myndu þá e.t.v. í fyrsta skipti í langan tíma byrja að virka og hafa áhrif í átt að því sem þeim er ætlað að gera. Núverandi vaxtastig er að sjálfsögðu algerlega óásættanlegt og það stendur enginn undir því, en það stendur heldur enginn undir því að ýta þeim vanda á undan sér næstu áratugina. Ekki má svo gleyma því heldur að eftir 10 ára basl við að ná endum saman til að greiða af slíku láni, þá mun höfuðstóll þess láns hafa lækkað (ekki hækkað eins og í hinu tilfellinu) og greiðslubyrðin mun jöfnum höndum léttast.

En það sem ég hef sér í lagi verið að tala fyrir er að við horfum fram á gerbreytt umhverfi í framtíðinni, þar sem við höfum tækifæri til þess að afnema verðtrygginguna af framtíðarlánasamningum. Þannig þarf alla vega ekki næsta kynslóð að búa við þetta rugl. Í byrjun yrðu þau kjör sem byðust óásættanleg, en slíkt hefði áhrif á eftirspurnina, sem aftur á að hafa áhrif á framboðið á þann veg að vextir hljóta að þrýstast niður eins og þeir hafa verið að gera í löndunum í kringum okkur. Við eigum að sjálfsögðu ekki að taka lán nema við sjáum fram á að hafa efni á að greiða af þeim þá vexti sem eðlilegir geta talist og auk þess þurfum við að reikna með að geta lent í tímabundnum vaxtatoppum ef verðbólguskot verða.

[Þorlákur Þorláksson (IP-tala skráð) 8.12.2008 kl. 10:35]

Sæll Karl

 Ég hef fylgst nokkuð með þessari umræðu um vertrygginguna.

Auðvitað er svona verðbólga eins og hefur verið undanfarið og spáð er á næsta ári skelfileg tilhugsun fyrir alla þá sem skulda eitthvað að ráði í verðtryggðum lánum og þar er oft  um ungt fólk að ræða sem er að eignast sína fyrstu fasteign.

 Umræðan hefur snúist  mikið um að taka upp aðra myntt.d. EVRU en það er að mati flestra ekki í sjónmáli, tekur þjóðarbúið kannski 2-3 ár að verða tilbúið í þann leik,  eftir að gengið hefur verið í ESB sem er heldur ekki borðliggjandi staðreynd. Eftir stendur þá verðtryggingin. Helst hefur verið talað um að afnema hana eða þá að frysta mælingu vísitölu tímabundið. Síðan er það þessi leið sem ríkisstjórnin hefur boðið þ.e. að fresta greiðslum.Sú frestun sem ríkisstjórnin hefur boðið uppá er engan veginn nægjanleg ef verðbólgan heldur áfram  á svipuðum nótum og undanfarið og stefnir þá strax á næsta ári  í mikið óefni fyrir þá sem eru með há verðtryggð lán. Ég te að algjört afnám verðtryggingar myndi koma okkur fljótt í það far sem áður var, innistæðufé í bönkum og sjóðum  héldi ekki í við verðbólgu og því myndi sparnaður leggjast af  að mestu leyti, sem var óþolandi  ástand.  Ég veit að allir þeir sem þekktu það ástand gætu staðfest að ekki beri  að hverfa aftur til þess tíma. Ég tel því óþarfi að ræða það en visa bara til blaðaskrifa frá þeim tíma sem lýsa því ástandi best. Spurt hefur verið hversvegna verðtrygging eigi rétt á sér hér, en sé ekki mjög þekkt eða notuð erlends. Ástæðan er eflaust sú að á stærri myntsvæðum eru ekki eins miklar sveiflur í verðlagi eins og hér,  þar sem verð á útflutningi okkar er mjög sveiflukennt (fiskur og ál). Ísland er mjög háð inn- og útflutningi. Síðan má benda á að verulegar sveiflur eru í öðrum gjaldmiðli eins og dollar, pundi  og evru þar sem innbyrðis styrkur þessara mynta hefur sveiflast mjög mikið undanfarin ár.  

Ég held því að við verðum að búa áfram við þetta kerfi verðtryggingar en tel að farsælast væri að skoða þann grundvöll sem verðtryggingin byggir á þ.e. vísitölugrunninn.

 

Það er eins og þú segir Karl  í athugasemd þinni hér að ofan í þínu bloggi: ".... allar eignir rýrna: fasteignir og hlutabréf falla í verði og ávöxtunarkrafa skuldabréfa lækkar. En hér er ekki öll sagan sögð,því ekki er að sjá að ávöxtunarkrafa verðtryggðra fasteignaveðskulda lækki hætishót. Hún stendur heldur ekki í stað, heldur einfaldlega hækkar barasjálfvirkt. Það er eitthvað skakkt í þessu öllu. "  

Þarna held ég Karl að hundurinn sé grafinn ! 

 Vísitölugrunnurinn er óeðlilega samsettur ! Vísitölugrunnurinn fyrir fasteignatryggð lán  er víst samsettur úr neysluvísitölu og einni eða tveim öðrum vísitölum sem meðal annars taka mið af stofnkostnaði í fasteign.  

Sá sem lánar fé til fjárfestingar í íbúðarhúsnaæði eða fasteigna almennt ætti að vera meðvitaður um þær hættur og sveiflur sem geta haft áhrif á fjárfestinguna.

 

Það væri til bóta ef lánveitandinn hagnaðist þegar vel gengur og fasteignir hækka í verði en jafnframt myndi hann taka þátt í niðursveiflu fasteignaverðs þegar miður gengur.

 

Vísitölugrunnurinn þarf því að vera meira innstilltur inná MARKAÐSVERÐ fasteignar en hann er í dag.  

Vísitölugrunnurinn þarf aðallega að  verða samsettur úr gögnum sem mæla STOFNKOSTNAÐ og MARKAÐSVERÐ fasteignar og minna varðandi neysluverð t.d. matvæla.

Skynsamlegt vægi milli þessara þátta í vísitölu sem mælirverðbætur fasteigna ætti að vera auðvelt að reikna. 

Ef við skoðun þróun undanfarinna ára þá hefði ofangreind breytt vísitala haft þau áhrif að um leið og markaðsverð fasteigna hækkaði fyrir um 3 árum þá hefðu lán skuldsettra fasteigna hækkað í hlutfalli við veðsetningu.

Báðir hefðu hagnast lánveitandi og lántakandi og þá hefði sá sýndarveruleiki sem blekkti marga fasteignaeigendur vegna stórfellds “gróða” í hækkun markaðsverðs húsnæðis og leiddi fjölda fólks á villigötur með frekari skuldsetningu ekki verið til staðar í jafn ríkum mæli og raun varð á. Þetta er óvenjulegt ástand sem er í dag þ.e. að gengi gjaldmiðla hefur hækkað óstjórnlega og þar með neysluverð, en jafnframt hefur MARKAÐSVERÐ fasteigna lækkað og mun lækka enn frekar. Ég tel að vístala STOFNVERÐS myndi standa í stað á þessum sama tíma, ef mið er tekið af verði innfluttra efna til  jafns  og innlendra,  ásamt lækkandi kostnaði vegna minni þenslu m.a. vegna lækkunar launakostnaðar. Nýr vísitölugrunnur vegna verðabóta fasteignalána sem samsettur væri eins og  að ofan er lýst myndi því verða réttlátari og gera mönnum kleift að standa í skilum við þegar gerðar samninga.  Breyting á vísitölunni er einföld lagasetning á Alþingi og er fordæmi fyrir álika breytingu  t.d. á stjórnartíma Steingríms Hermannssonar. 

[Karl Ólafsson, 10.12.2008 kl. 01:34]

Sæll Þorlákur, gaman að fá þessa athugasemd frá þér, vel ígrundaða.

Ég er reyndar ekki svo viss um að það væri okkur svo erfitt að skipta um mynt, en ef við gerum það þá getur ekki komið til greina að viðhalda verðtryggingunni á nokkurn hátt að mínu mati. Það er rétt hjá þér að við erum háð útflutningi og innflutningi og jafnvægi þar á milli.Með annarri mynt fer því vöruskiptajöfnuður að skipta enn meira máli en áður, því við getum þá ekki eins auðveldlega stillt hlutina af með gengisbreytingum eins og við höfum gert með krónunni. En er það ekki hollt fyrir okkur að búa við þann þvingaða stöðugleika? Ekki höfum við áhuga á að hverfa aftur til þess tíma sem þú minntist einmitt á með tilheyrandi verðbólgu sem oft á tíðum kom til vegna stjórnvaldsákvarðana um gengisfellingu eftir pöntun sjávarútvegsins. Það gæti hins vegar verið að við yrðum að læra að lifa ekki um efni fram með því að leyfa okkur of mikið yfirskot á innflutningi.

Það er rétt hjá þér að allar myntir sveiflast, en ef við sveiflumst með hangandi utan í miklu stærra hagkerfi en okkar, þá spyr ég hvort það sé ekki skömminni skárra en að hoppa og skoppa með okkar mikrókrónu? Ég veit ekki svarið, en hagfræðingarnir hljóta að geta sagt okkur eitthvað um það.

Ég er hjartanlega sammála þér í mati þínu á hvers vegna vísitölumælingin er skökk og ósanngjörn. Í raun held ég því fram að allar forsendur vísitöluútreikninga töluvert aftur í tímann hafi brostið í október í bankafallinu. Í mínum huga byggðust hækkanir vísitölu síðustu ár að töluverðu leyti á hækkuðu markaðsverði húsnæðis, hækkanir sem reyndist síðan ekki innistæða fyrir. Þær hækkanir hið minnsta ætti að taka til baka.

Það alvarlegasta er bara það að við sjáum fram á 200 milljarða hækkun á fasteignalánum (bara hjá ÍLS) næstu 6 mánuði og þeir peningar eru ekki til í hagkerfinu. Þetta er því stórfelld peningaprentun sem ekki er innistæða fyrir neins staðar. Og þetta eru peningar sem lífeyrissjóðirnir segjast verða að fá. Þeir eru jafn blindaðir og bankamenn voru í september og sjá ekki enn að þetta kerfi getur ekki gengi upp frekar en önnur bólukerfi.

Skiptum um mynt, þó ekki væri nema bara til að losna við verðtrygginguna og lærum að búa til stöðugra efnahagsumhverfi fyrir næstu kynslóðir!

[Þorlákur Þorláksson (IP-tala skráð) 11.12.2008 kl. 14:51]

Sæll aftur Karl

'Eg get verið sammála varðandi það að það væri úr því sem komið er best að skifta um mynt og kannski eina úrræðið.

En það þarf helst að hafa þá mynt sem við notum mest í okkar viðskiftum og þar kemur evran helst til álita. Það eru flestir sammála um að ekki gangi að taka evru upp einhliða. Við verðum því  að bíða einhver ár þar til við sjáum nýja mynt að ég held.

Þá er það krónan og verðtryggingin sem er staðreynd. Mér fannst þú komast rétt að orði þegar þú sagðir um verðtrygginguna:

   "... einfaldlega hækkar bara sjálfvirkt. Það er eitthvað skakkt í þessu öllu. "

'Eg óttast að við verðum að hafa verðtrygginguna í einhvern tíma enn og þá þarf  að laga skekkjuna.  Skekkjan er að mínu áliti vísitölugrunnurinn - mælieiningarnar.

Ég sé að í Viðskiftablaði Mbl. í dag skrifar Helgi Tómasson  dósent í hagfræði við HÍ um "Verðtryggingu um víða veröld"  eins og yfirskrift greinar hanns er.  Í grein Helga stendur:  "... Erfiðleikar við verðtryggingu eru  fyrst og fremst tæknilegs eðlis. Tæknilegu erfiðleikarnir  eru atriði eins og við hvaða vísitölu eigi að miða, það að vísitalan sem notuð er verður í besta falli nálgun á þeirri verðtryggingu sem sóst er eftir. ... "

Kalli ég held því að þú hafir rétt fyrir þér:  "Það er eitthvað skakkt í þessu öllu." 

Þetta er fyrst og fremst tæknilegt atriði það þarf að breyta vísitölugrunninum og það getur lagfært villuna.  Stórir fjármögunaraðilar sem lána út fé hvort sem er til sjávarútvegs, landbúnaðar, verslunar eða íbúða almennings þurfa að miða verðbætur við vísitölu  þess málaflokks sem þeir lána til svo einfalt er það.

Íbúðalánsjóður, lífeyrissjóðir og bankar sem lána  almenningi fé til langs tíma til að kaupa íbúðarhúsnæði á frjálsum markaði þurfa að miða vísitölugrunninn við málaflokkinn þ.e. markaðs- og stofnverð fasteigna.  Ef þeir miða grunninn t.d.  við verðlag  matvæla, olíu, eða annað álíka óskylt,  þá fáum við svona misræmi á hlutunum, lánin hækka en verð eignar lækkar eða öfugt.